Doç.Dr. Mehmet KAYRAK

Tüm felç vakalarının yaklaşık %65 kadarı karotis arterlerdeki bozukluklardan (şah damarı) kaynaklanmaktadır. Felç geçirmeden önce şah damarındaki daralmanın tespiti çok önemlidir. Kısmi felç sonrası karotislerde daralma tespit edilen vakaların ivedilikle hasta tekrar felç geçirmeden 15 gün içerisinde stentlenerek açılması gerekmektedir.

Karotis arter darlığından ara ara görme kaybı, ellerde tutmama veya geçici güç kaybı olan hastalarda, muayenede şah damarı üzerinde üfürüm duyulan hastalarda şüphelenilmelidir. Ayrıca bypass geçirmiş, diyabetik, kolesterol değerleri yüksek hastalarda sürekli biçimde damar kontrolü yapılmalıdır.80 kadar diyaliz hastasında şah damarı daralması için risk faktörlerine dair yaptığımız araştırmada CRP denilen inflamasyon göstergesinde görülen yükselmenin bu hastalarda şah damarlarında daralma için önemli bir gösterge olduğunu gösterdik. Yine 52 romatoid artritli hastada CRP ve iskemi modifiye albüminin şah damarı daralması ile ilişkili olduğunu tespit ettik. Ayrıca 60 hastalık bir araştırmada daLDL/HDL (iyi/kötü kollesterol oranlarının) şah damar daralması ile ilişkili olduğunu gösterdik.

Karotis daralması için risk faktörleri olan veya muayenede şüphelenilen hastalarda tarama testi olarak renkli doppler ultrason ilk tercihtir. Ultrasonda ki bulgulara göre sonrasında BT/MR/DSA anjiyo testleri ise hastaya göre seçilmektedir. Bacak damarları ve kalp damarlarının stentlenmesinden farklı olarak şah damarı stentleme işlemi sırasında anti-embolik filtreler kullanılmaktadır. Bu filtreler işlem sırasında Beyine pıhtı embolisi riskini azaltmaktadır. Değişik filtre sistemleri hastaya ve tıkanıklığa göre kullanılmaktadır.50 kadar başarılı karotis stenti deneyimim mevcuttur.